Wat is autisme?

Alle hersenen opgeborgen achter onze harde schedel en zijn allemaal anders, dáárom zijn we allemaal uniek. De een leert binnen no time een taal, anderen zijn heel goed in bepaalde sporten of spellen en sommigen hebben een geweldig richtingsgevoel waardoor ze nooit zullen verdwalen. Onze hersenen werken allemaal anders. Dus ook als je autisme hebt. Autisme is een prikkelverwerkingsstoornis, die zich op veel verschillende manieren kan uiten. Net zoals iedereen anders met prikkels omgaat, geldt dat ook voor mensen met autisme.

Als je geboren wordt, kun je nog niets, maar je brein is in aanleg wel klaar. En in het brein zitten verschillende gebieden. En als je gaat leren, moeten die gebieden met elkaar samenwerken. En dat doen ze door informatie naar elkaar te sturen over 'weggetjes'. En hoe vaker dat gebeurt, hoe beter de 'weggetjes' worden. Het brein ruimt weggetjes op, gooit informatie weg, maar bij mensen met autisme worden die niet opgeruimd. Ze krijgen wel nieuwe weggetjes, maar de oude blijven ook dus krijgen een heel vol hoofd. Dus krijgt iemand met autisme weer een nieuwe vraag? Dan komt dat bovenop alles wat al in het brein zit. Daar wordt degene heel moe van. Er gebeurt dan zoveel in hun hoofd dat ze bijna niet meer kunnen denken. Ze hebben daar dan hulp bij nodig, zoals hele duidelijke instructies geven.

"De wereld is zo'n grote wirwar"

Mensen met autisme ervaren de wereld, anderen en zichzelf anders dan mensen zonder autisme. Zintuiglijke informatie (van de buitenwereld of van het eigen lijf) wordt wel ervaren, maar mist de 'vanzelfsprekende' samenhang. Ze zien, horen, voelen, proeven en ruiken goed, maar kunnen deze informatie niet goed met elkaar in verband brengen. De wereld wordt als het ware in losse deeltjes waargenomen; mensen met autisme vinden het over het algemeen moeilijk om informatie over de buitenwereld, anderen en zichzelf te integreren en in een betekenisvolle context te plaatsen. Daardoor is de wereld voor hen onoverzichtelijk en moeten ze veel nadenken om van de losse onderdelen één geheel te maken. Dit heeft als gevolg dat veel mensen met autisme een kwetsbaarheid kunnen hebben op het gebied van sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken, bewegen en handelen en in de zintuigelijke prikkelverwerking. Als reactie daarop hebben ze meer dan gemiddeld behoefte aan orde, voorspelbaarheid, regelmaat en veiligheid. Bijvoorbeeld bij (plotselinge) veranderingen kunnen ze snel in paniek raken.

Bij iedereen met autisme is dat ook weer anders. Je zou autisme kunnen zien als een spectrum: menselijk kenmerken zijn minder vanzelfsprekend bijvoorbeeld communicatie, relaties, vaste routines, flexibiliteit, (over)interesse, zintuigen (harde geluiden, snel overprikkeld, fel licht, gevoelig voor geur, heftige beelden, herkennen van emoties, structuur heel fijn, moeite met veranderingen, creatief.

Hoe kun je autisme herkennen?

Elk persoon met autisme is anders. Autismekenmerken komen bij alle mensen in meer of mindere mate voor. Zo vinden veel mensen het prettig om vaste routines aan te houden of om zich langere tijd intensief met één onderwerp bezig te houden. Ook problemen op sociaal gebied zijn veel mensen niet vreemd. Een diagnose autisme krijg je pas als deze kenmerken zorgen voor serieuze lijdensdruk of voor grote problemen op het werk, in vrije tijd en in relaties.

Kernmerken die vaak in verband worden gebracht met autisme

Sociale problemen
Moeite met (onverwachte) verandering
Dingen heel letterlijk nemen
Goed in analyseren
Moeite met het bewaren van overzicht
Loyaal
Over- of juist ongevoelig voor zintuigelijke prikkels
Niet graag over koetjes en kalfjes praten
Eerlijk en recht door zee
Uitstekende detailwaarneming
Heel intensief bezig zijn met een beperkt aantal onderwerpen
Hyperfocus
Voorkeur voor een-op-eencontact
Tragere informatieverwerking
Talent voor specialisatie

Fabels over autisme

Niet-autistische mensen kunnen zich vaak niet voorstellen hoe overweldigend situaties kunnen zijn voor autistische mensen. Natuurlijk herkent iedereen wel dat je je ongemakkelijk kan voelen in bepaalde situaties. Dan hoor je wel eens dat iedereen wel wat autistisch heeft. Toch is dat niet hetzelfde.

Fabels

Autisme is te genezen. Iemand met autisme heeft dit vanaf de geboorte, ook al is dat niet altijd van het begin duidelijk, en zal het voor de rest van zijn of haar leven hebben.
Mensen met autisme zijn het liefst alleen. Ondanks dat mensen met autisme goed alleen kunnen zijn, wil niet zeggen dat ze geen contact met anderen willen. Vaak is die behoefte net zo groot als bij mensen zonder autisme.
Iedereen is een beetje autistisch. Dat hoor je tegenwoordig vaak. Maar nee, je hebt het of je hebt het niet.
Mensen met autisme hebben geen gevoel voor humor. Onzin. Wat de een grappig vindt, wil niet zeggen dat de ander dat ook vindt. Misschien is het een ander gevoel voor humor en dat is prima.

Feiten

Ongeveer 1% van de Nederlandse bevolking heeft autisme (ASS).
Autisme is bij iedereen anders. Ook tussen mannen en vrouwen.
Mensen met autisme ervaren de wereld, anderen en zichzelf anders dan mensen zonder autisme.

Boek hier Beleefcircuit Autisme